Syndrom oszusta – 5 typów

Syndrom oszusta - typy cech

Jeśli wykonaliście test, do którego odnośnik mogliście znaleźć w poprzednim artykule, pewnie już wiecie czy syndrom oszusta dotyczy Was bardziej lub mniej. Dziś chciałabym Wam opowiedzieć o różnych “typach” oszustów czyli o podziale, który w zależności od tego, czego od siebie wymagacie może Was przypisać do jednej lub kilku grup.

O tym podziale możecie przeczytać również w książkach: The Secret Thoughts of Successful Women i The Imposter Cure, które zresztą bardzo polecam, jeśli chcecie więcej poczytać na temat syndromu oszusta.

Ale wracając do dzisiejszego tematu – jeśli czujecie się oszustami najczęściej wiąże się to z tym, że ustawiacie sobie wysoko poprzeczkę w tym co robicie – zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym. Tworzycie wyobrażenia o tym, jak powinniście się zachowywać czy jakie warunki spełniać, aby osiągnąć sukces. Często te wyobrażenia są nie do spełnienia.
Te wymagania można zgrupować w pięć typów. Jako “oszuści” możecie odnaleźć się w jednej z nich a nawet w kilku.

Typ 1: Perfekcjonista/perfekcjonistka

  • Jest to najpopularniejszy typ oszusta, który skupia się tylko na tym jak dobrze coś zostało wykonane.
  • Ustawia swoje cele bardzo wysoko i uważa, że powinny zostać spełnione w 100% – każdy inny wynik uznaje za porażkę, której bardzo się obawia.
  • Efekt pracy musi mieć najwyższą jakość – w przeciwnym razie zamiast cieszyć się małymi sukcesami, będzie rozpamiętywać to co dało się zrobić lepiej.
  • Uważa że jedynym sposobem, aby coś zrobić dobrze jest zrobić to osobiście – nie potrafi zaufać umiejętnościom innych i delegować zadań.
  • Źle się czuje, gdy nie ma nad czymś kontroli.
  • Często wątpi w swoje umiejętności, w siebie i czuje wstyd, gdy nie jest w stanie sprostać swoim wysokim wymaganiom albo, gdy coś się nie uda.
  • Ma tendencję do spędzania nadmiernej ilości czasu na pracy – przepracowania lub odwlekania powierzonych zadań.

Typ 2: Naturalny geniusz

  • Również ustawia sobie poprzeczkę bardzo wysoko.
  • Chce zrobić to co ma do zrobienia idealnie już za pierwszym razem i nie daje sobie czasu ani miejsca na rozwój umiejętności.
  • Kiedy nie uda się czegoś zrobić dobrze za pierwszym razem lub nauka jakiejś umiejętności zajmuje za dużo czasu wywołuje to uczucie wstydu i poczucie bycia oszustem.
  • Chce nowe umiejętności zdobywać szybko i bez większego wysiłku, bo uważa, że jeśli coś wymaga ciężkiej pracy, to świadczy o tym, że nie jest w tym dobry/dobra.
  • Nie potrafi właściwie ocenić jak dużo czasu jakąś praca może zająć i jeśli coś idzie wolniej niż się spodziewano czuje się zawiedziony i nie kompetentny.
  • Myśli, że jeśli zdobycie czegoś przychodzi z trudem, to będzie traktować to jako swoją winę, zamiast po prostu przyjąć, że coś może wymagać więcej czasu.
  • W efekcie boi się próbować i unika porażek.

Typ 3: Samodzielny/samodzielna

  • Za wyróżnik sukcesu uznaje, że udało się pracę wykonać samodzielnie.
  • Jeśli z jakiegoś powodu potrzebuje pomocy, uważa to za porażkę i czuje wstyd.
  • Ceni niezależność ponad wszystko inne – nawet własne potrzeby, zatem gdy w projekcie nad którym pracuje pojawiają się problemy lub ilość pracy jest przytłaczając, nie poprosi o pomoc ryzykując tym samym przepracowaniem i nadmiernym stresem, a więc własnym zdrowiem.
  • Jeśli w pracy utknie na jakimś problemem będzie jemu/jej tak ciężko się do tego przyznać, że będzie ten moment odwlekać najdłużej jak się da.
  • Proszenie o pomoc uważa za oznakę słabości.

Typ 4: Ekspert

  • Chce wiedzieć wszystko i czuje się kompetentny/kompetentna tylko jeśli posiada kompletną wiedzę na dany temat.
  • Sądzi, że gdyby był/była naprawdę mądry/mądra wiedziałby/wiedziałaby już wszystko co trzeba wiedzieć, aby być dobrym w danej dziedzinie.
  • Jeśli zdarzy się, że nie zna odpowiedzi na jakieś pytanie czuje się niekompetentny zamiast po prostu popracować nad uzupełnieniem wiedzy.
  • Bardzo boi się, że jego/jej brak wiedzy na temat jakiegoś zagadnienia wyjdzie na jaw, więc w kółko zdobywa nowe informacje.
  • Nie zaaplikuje na ofertę pracy, jeśli nie spełnia każdego jednego wymienionego w niej wymagania.
  • Sądzi, że pracodawca oczekuje, że będzie wiedział/wiedziała więcej niż faktycznie wie.
  • Często obawia się podjąć jakąś nową pracę albo zadanie, ponieważ czuje, że posiada odpowiedniej wiedzy – nawet jeśli wcześniej pełnił/pełniła już podobne role.
  • Zdobywa coraz to nowe kwalifikacje – kończy kilka kierunków studiów, zdobywa dyplomy wielu kursów, ale mimo to zawsze poczucie, że należałoby wiedzieć więcej wciąż jest obecne.

Typ 5: Superman/superwoman

  • Ocenia swoje kompetencje po tym, z jak wieloma rolami naraz jest w stanie się zajmować i być w nich najlepszym/najlepszą.
  • Może chcieć być najlepszy jako szef, kolega/koleżanka, rodzic, wolontariusz itp – dodatkowo spełnianie się w tych rolach powinno przychodzić z łatwością.
  • Czuje wstyd jeśli w którejś z obranych przez siebie ról radzi sobie gorzej.
  • Nadmiar obowiązków może powodować przeciążenie, ale mimo to nie daje sobie prawa do przerwy – czuje, że wartość przynieść może tylko wówczas, gdy cały czas czymś się zajmuje.
  • Odpoczynek nie ma racji bytu – traktuje go jako coś bezwartościowego.

Jak się czujecie po przeczytaniu tej listy? Czy odnaleźliście się w którymś z typów? A może w kilku?

A co myślicie o poszczególnych stwierdzeniach?
Czasem można pomyśleć “Jak można tyle od siebie wymagać? Przecież to za dużo!”.
Tymczasem sami właśnie często wymagamy od siebie stanowczo za dużo. Nawet więcej niż wymagają od nas inni, ale ciężko nam to zauważyć, gdy patrzymy głównie przez pryzmat naszych wewnętrznych oczekiwań.

Mam nadzieję, że ta lista pozwoli Wam spojrzeć na siebie z większym dystansem, a kolejny artykuł z serii na temat syndromu oszusta już niedługo. Stay tuned!

You might also like