Syndrom oszusta – czy dotyczy też Ciebie?

Syndrom oszusta - czy dotyczy też Ciebie?

Jakiś czas temu stworzyłam prezentację pod tytułem “Jestem oszustem;)” (buźka z przymrużonym okiem, to nie przypadek), którą do tej pory można było zobaczyć na krakowskich warsztatach girls.js w marcu a także na konferencji DynamIT w sierpniu. Prezentacja ta porusza temat “Syndromu oszusta”. Po każdym z wystąpień zgłosiło się do mnie sporo osób, które wcześniej o tym syndromie nie słyszały i dla których dowiedzenie się o nim stanowiło moment przełomowy. Dlatego postanowiłam opisać ten problem również na blogu, tak a by dotrzeć do jak największej liczby osób. Ten artykuł to pierwszy z całej serii jaką zaplanowałam na ten temat. Stay tuned!

Definicja

Zacznijmy zatem od samej definicji syndromu oszusta. Wikipedia mówi o nim tak:

“Syndrom oszusta jest psychologicznym zjawiskiem powodującym brak wiary we własne osiągnięcia. Pomimo zewnętrznych dowodów własnej kompetencji, osoby cierpiące z powodu tego syndromu pozostają przekonane, że są oszustami i nie zasługują na sukces, który osiągnęły. Przyczyn sukcesu upatrują w szczęściu, sprzyjających okolicznościach bądź w rezultacie bycia postrzeganym jako osoba bardziej inteligentna i kompetentna niż w rzeczywistości. Co warte odnotowania, syndrom oszusta dotychczas uważano za szczególnie powszechny wśród wysoko postawionych kobiet. Najnowsze badania pokazują jednak, że syndrom występuje niezależnie od płci, przy czym mężczyźni rzadziej otwarcie mówią o dolegliwościach. Szacuje się, że około 70% światowej populacji w pewnym etapie swojego życia doświadczyło syndromu oszusta.”

Jak ten syndrom może się u nas objawić? 

Powiedzmy, że odnieśliśmy jakiś sukces – dostaliśmy nową pracę w wymarzonej firmie, awans albo zaangażowano nas do nowego projektu z technologiami, których zawsze chcieliśmy się nauczyć. Być może oprócz niewątpliwej radości pojawia się strach.

Nowa praca

Nowi ludzie, nowe obowiązki, pozostawienie za sobą tego co znane, wyjście ze swojej strefy komfortu. Wszystko to może brzmieć przerażająco i może uruchamiać w naszej głowie czarne myśli. Przypominają nam się wszystkie porażki, przychodzi do głowy wszystko, co może pójść nie tak. 

Awans

Również wiąże się z nowymi obowiązkami i być może koniecznością pomagania ludziom z mniejszym doświadczeniem. Tutaj z kolei może się nam wydawać, że przecież nasze doświadczenie nie jest jeszcze wystarczające by objąć nowe stanowisko albo że nie mamy wystarczającej wiedzy aby ktoś mógł się od nas czegoś nauczyć.

Projekt z nowymi technologiami

Tutaj może nas przytłoczyć ogrom wiedzy, jaką trzeba będzie przyswoić. Mimo, iż zawsze marzyliśmy o tym, by zrobić projekt w tym języku czy tamtej technologii szybko radość może zamienić się w ogromny stres. Stres, że nie zdążymy przyswoić wszystkich informacji, żeby ten projekt zrobić najlepiej jak się da i w efekcie okaże się on wielką porażką.

W tych wszystkich obawach i niepewnościach nie ma nic złego – każdy je ma, ale często patrząc zewnątrz nie widzimy co siedzi w głowie innych ludzi. Efekt jest taki, że gdy takie czarne myśli nas dopadną możemy poczuć się osamotnieni i zagubieni. Po prostu świadczy to między innymi o tym, że zależy nam na tym co robimy.

Wikipedia wspomina o tym, że 70% ludzi odczuwa efekt syndromu oszusta w różnym stopniu (źródło: If I’m So Successful Why Do I Feel Like a Fake: The Impostor Phenomenon). Nie znaczy to, że musimy czuć te wszystkie obawy i niepewności cały czas. Raczej będą się one w zależnie od osoby pojawiać częściej lub rzadziej. Różni ludzie mogą też różnie sobie z tymi obawami radzić.

Jak bardzo syndrom oszusta może wpływać na Ciebie?

Zapraszam Cię do quizu stworzonego przez jedną z pierwszych badaczek syndromu:  https://paulineroseclance.com/pdf/IPTestandscoring.pdf. Pozwala on określić czy jesteś podatny/podatna na syndrom oszusta i w jakim stopniu syndrom może przeszkadzać Ci w życiu.

Inne artykuły z tej serii:
https://programistka.com/syndrom-oszusta-typy/

You might also like